Sa porastom dnevnih temperature došlo je do intenziviranja kretanja vegetacije. U fazi bubrenja i pucanja pupoljaka, aktivirale su se i prezimljavajuće forme rezličitih prouzrokovača biljnih bolesti, štetnih insekata i grinja u voćarskim zasadima.

Plavo prskanje je tretiranje koje se obavlja na početku vegetacije i predstavlja osnovu zaštite, jer se primenom ovog tretiranja smanjuje prezimljavajući infektivni potencijal prouzrokovača bolesti, štetnih insekata i grinja koji prezimljavaju u krošnji voćaka, rak-ranama grana i grančica, oko pupoljaka i u pukotinama u kori stabla.

Veliki broj prouzrokovača biljnih bolesti, štetni insekti i grinje mogu da izazovu velika oštećenja u višegodišnjim zasadima i pričiniti velike materijalne štete poljoprivrednim proizvođačima ukoliko se pravovremeno ne suzbiju.

Rane koje nastaju posle obavljene rezidbe predstavljaju ulazna vrata za razvoj patogena pa je veoma bitno nakon obavljene rezidbe, a pre listanja obaviti zaštitu zasada primenom preparata na bazi bakarnih jedinjenja, odnosno obaviti plavo tretiranje.

Koji se prouzrokovači bolesti i štetočine suzbijaju plavim prskanjem?

Kovrdžavost lista breskve i nektarine je ekonomski najznačajnija bolest u proizvodnji breskve i nektarine. Prouzrokuje je Taphrina deformans koja prezimljava na deblu, na granama, a odmah sa početkom vegetacije predstavlja opasnost za pupoljke i mlade zelene listove. Kao što joj i ime kaže, dolazi do deformisanja lista odnosno do njegovog zadebljanja i kovrdžanja, što rezultira njegovim prevremenim opadanjem i defolijacijom biljaka. Pri jakom napadu može doći i do ispoljavanja simptoma na plodovima.

Primenom preparata na bazi bakarnih jednjenja efikasno se suzbijaju prouzrokovači bolesti poput Stigmina carpophilla koja prouzrokuje šupljikavost lista. Bolest se javlja na svim koštičavim voćkama, a simptomi ovog patogena vidljivi su na lišću, na kome se javljaju pege crvenkaste boje sa hlorotičnim oreolom, a šupljine nastaju zbog izumiranja i ispadanja tkiva.

Cytospora cincta je još jedan prouzrokovač bolesti koji dovodi do sušenja voćaka i izazivanja rak-rana. Ovo oboljenje izaziva prevremeno odumiranje stabala koja su pretrpela neko oštećenje prouzrokovano mehaničkim putem (rezidba, košenje, ali i meteorološke nepogode, mraz ili grad).

Gljive iz roda Monilinia predstavljaju ozbiljnu pretnju za zasade koštičavih voćaka, jer prouzrokuju monilioze odnosno sušenje, kako cvetova, tako i rodnih grančica. Najčešće "napadaju" breskvu, višnju, trešnju, kajsiju i šljivu prouzrokujući sušenje cvetova, grančica, a kasnije i trulež plodova. Infekcija se ostvaruje preko cveta, tačnije preko plodnika, a sa cveta se širenje obavlja na grančice biljke.

Rogač šljive koju prouzrokuje Taphrina pruni prouzrokuje značajne gubitke proizvođačima ove voćne kulture. Bolest je najvidljivija na plodovima kod kojih se javljaju deformacije, odnosno oni rastu velikom brzinom, izgledom podsećaju na rog, najčešće nemaju košticu, ona je oštećena ili je prisutan rudiment.

Osim gljiva prouzrokovača bolesti, u ovom periodu veliku opasnost za zasade koštičavih voćaka predstavljaju fitopatogene bakterije iz roda Pseudomonas koje napadaju listove, plodove, cvetove, pupoljke, grane i deblo voćaka, nakon čega dolazi do pojave smolotičine, rak-rana, sušenja i odumiranja voćaka.

Uz navedene prouzrokovače biljnih bolesti, biljne i štitaste vaši, kao i fitofagne grinje mogu stvoriti velike probleme tokom vegetacije ukoliko dođe do njihovog prenamnoženja. Grinje napadaju veliki broj voćarskih kultura i nakon njihove ishrane dolazi do pojave bronzavosti i deformacija, kasnije sušenja i opadanja lista, nakon čega bilje ulaze nespremne u fazu mirovanja i bivaju iznurene, ali i ne proizvode kvalitetne plodove. Biljne i štitaste vaši sisaju sokove, formiraju kolonije, dolazi do deformacija listova, iscrpljivanja biljaka i stvaranja medne rose nakon koje se razvijaju gljive čađavice.

Kako i na koji način najefikasnije suzbiti sve najznačajnije prouzrokovače bolesti, štetne insekte i grinje u voćarskim zasadima na početku vegetacije?

Navedeni prouzrokovači bolesti, štetni isnekti i grinje, koji stvaraju štete voćarskim kulturama, mogu se efikasno suzbiti upotrebom odgovarajućih hemijskih preparata.

Prolećno tretiranje se efikasno može izvršiti korišćenjem fungicida BAKARNI OKSIHLORID-50 ili CUPROZIN 35 WP u kombinaciji sa insekto-akaricidom GALMIN.

Fungicide i baktericide BAKARNI OKSIHLORID-50 i CUPROZIN 35 WP odlikuje izuzetna perzistentnost na biljnim delovima i u voćarskim zasadima. Njihova postojanost u voćarskim zasadima se ogleda u tome što poseduju aktivnu materiju bakar iz bakar oksihlorida, kao naprerzistentniji oblik bakra. Perzistentnost se ogleda u sporom otpuštanju Cu⁺⁺ jona iz rastvora u spoljašnju sredinu. Takođe, slabija rastvorljivost u vodi ukazuje na to da se teže spiraju kišom. Kako se joni Cu⁺⁺ joni sporo otpuštaju u spoljašnu sredinu, a pritom se teže spiraju kišom, voćarski zasadi će svakako biti zaštićeni duži period.

Uloga preparata GALMIN je da, osim toga što suzbija sve prezimele forme štetnih insekata i grinja, omogući dužu perzistetnost i produženo delovanje bakarnih fungicida. GALMIN praktično impregnira biljke i bakarne preparate zadržava duže na biljnim delovima.

Gotovu kombinaciju pomenutih preparata predstavlja PLAVO ULJE čijom se upotrebom efikasno suzbijaju svi navedeni prouzrokovači bolesti, štetni insekti i grinje. PLAVO ULJE je insekto-akaro-fungicid, koji sadrži dve akivne materije u savremenoj OD formulaciji, a prednost primene je u tome da se korišćenjem jednog preparata suzbijaju ekonomski najznačajniji navedeni štetni agensi.

Koliko je bitna pravovremena i adekvatna zaštita voćarskih zasada, izabrana kvalitetna kombinacija, veoma je i bitan kvalitet tretiranja.

Naime, neophodno je da se prolećno plavo prskanje obavi po mirnom i suvom vremenu, kada temperatura vazduha premašuje 8°C. Preporučena količina vode kreće od 800 do 1200 litara po hektaru, sve u zavisnosti od starosti, sistema gajenja zasada, kao i uzgojnog oblika voćarskih kultura. Ako nakon ovog tretiranja nastupi period praćen velikom količinom padavina, preporučeno je da se navedeno tretiranje ponovi. Veoma je bitno da se tretiranje obavi što kvalitetnije kako bi depozit bakarnih preparata dospeo na mesta na kojima prouzrokovači bolesti prezimljavaju.

Kompanija Galenika Fitofarmacija za prvo prolećno tretiranje preporučuje sledeću kombinaciju:

BAKARNI OKSIHLORID-50 u koncentraciji 0,5%
(u zavisnosti od infekcionog potencijala)
ili
CUPROZIN 35 WP u koncentraciji 0,35%
+
GALMIN u koncentraciji 2-4%
(u zavisnosti od populacije štetnih insekata i grinja)
ili
PLAVO ULJE u koncentraciji 2-4%

Pre upotrebe preparata obavezno pročitati uputstvo i ponašati se u skladu sa preporukama!