Voćarstvo
Plavo prskanje - temelj zaštite voćarskih zasada
Usled naglog porasta dnevnih temperature doći će do intenziviranja kretanja vegetacije. Sa fazom bubrenja i pucanja pupoljaka, aktiviraće se prezimljavajuće forme različitih prouzrokovača biljnih bolesti, štetnih insekata i grinja u voćarskim zasadima.
Plavo prskanje predstavlja osnovu zaštite voćaka na početku vegetacije, jer se ovim tretriranjem smanjuje infekcioni potencijal prouzrokovača bolesti, štetnih insekata i grinja koji prezimljavaju u krošnji biljaka, rak-ranama, oko pupoljaka i pukotinama u kori stabla.
Prouzrokovači bolesti, štetni insekti i grinje mogu izazvati velika oštećenja višegodišnjim zasadima i prouzrokovati velike materijalne štete poljoprivrednim proizvođačima.
Rane nastale nakon obavljene rezidbe predstavljaju pogodne ulaze za razvoj patogena. Iz tog razloga je nakon obavljene rezidbe, a pre početka listanja, potrebno obaviti zaštitu upotrebom fungicida na bazi bakra, odnosno izvšiti plavo prskanje biljaka.
Koji se prouzrokovači bolesti i štetočine suzbijaju plavim prskanjem?
Ekomonski najznačajnija bolest breskve i nektarine je kovrdžavost lista. Prouzrokuje je Taphrina deformans koja prezimljava na deblu, na granama, a odmah sa početkom vegetacije predstavlja opasnost za pupoljke i mlade zelene listove. Kao što joj i ime kaže, dolazi do deformisanja lista odnosno do njegovog zadebljanja i kovrdžanja, što rezultira njegovim prevremenim opadanjem i defolijacijom biljaka.
Breskva
Upotrebom bakarnih fungicida efikasno se suzbijaju prouzrokovači bolesti poput Stigmina carpophilla koja prouzrokuje šupljikavost lista. Bolest se javlja na trešnji, kajsiji, višnji, breskvi, šljivi i drugim koštičavim voćkama, a simptomi ovog patogena vidljivi su na lišću, na kome se javljaju pege crvenkaste boje sa hlorotičnim oreolom, a šupljine nastaju zbog izumiranja i ispadanja tkiva.
Cytospora cincta je još jedan prouzrokovač bolesti koji dovodi do sušenja voćaka i izazivanja rak-rana. Ovo oboljenje izaziva prevremeno odumiranje stabala koja su pretrpela neko oštećenje prouzrokovano mehanički rezidbom, košenjem, ali i meteorološkim nepogodama kao što su mraz ili grad.
Gljive iz roda Monilinia predstavljaju ozbiljnu pretnju za koštičave voćke, jer prouzrokuju monilioze odnosno sušenje, kako cvetova, tako i rodnih grančica. Najčešće "napadaju" breskvu, višnju, trešnju, kajsiju i šljivu prouzrokujući sušenje cvetova, grančica, a kasnije i trulež plodova. Infekcija se ostvaruje preko cveta, tačnije preko plodnika, a sa cveta se širenje obavlja na grančice biljke.
Taphrina pruni - prouzrokovač rogača šljive, prouzrokuje značajne gubitke proizvođačima ove voćne kulture. Bolest je najvidljivija na plodovima kod kojih se javljaju deformacije, odnosno oni rastu velikom brzinom, izgledom podsećaju na rog, najčešće nemaju košticu, ona je oštećena ili je prisutan rudiment.
U ovom periodu opasnost za zasade voćaka predstavljaju fitopatogene bakterije iz roda Pseudomonas koje napadaju listove, plodove, cvetove, pupoljke, grane i deblo voćaka, nakon čega dolazi do pojave smolotičine, rak-rana, sušenja i odumiranja voćaka.
Pored navedenih prouzrokovača biljnih bolesti, biljne i štitaste vaši, kao i fitofagne grinje mogu stvoriti velike probleme tokom vegetacije ukoliko dođe do njihovog prenamnoženja. Grinje napadaju veliki broj voćarskih kultura i usled njihove ishrane dolazi do pojave bronzavosti i deformacija, kasnije sušenja i opadanja lista. Biljne i štitaste vaši sisaju sokove, formiraju kolonije, dolazi do deformacija listova, iscrpljivanja biljaka i stvaranja medne rose nakon koje se razvijaju gljive čađavice.
Kako najefikasnije suzbiti sve najznačajnije prouzrokovače bolesti, štetne insekte i grinje u voćarskim zasadima na početku vegetacije?
Pomenuti prouzrokovači bolesti, štetni isnekti i grinje, koji stvaraju štete voćarskim kulturama, mogu se efikasno suzbiti upotrebom odgovarajućih hemijskih preparata.
Jabuka
Prolećno tretiranje se efikasno može izvršiti korišćenjem fungicida BAKARNI OKSIHLORID 50 ili CUPROZIN 35 WP u kombinaciji sa insekto-akaricidom GALMIN.
Fungicide i baktericide BAKARNI OKSIHLORID 50 i CUPROZIN 35 WP odlikuje izuzetna perzistentnost na biljnim delovima i u voćarskim zasadima. Njihova postojanost u voćarskim zasadima se ogleda u tome što poseduju aktivnu materiju bakar iz bakar oksihlorida, kao naprerzistentniji oblik bakra. Perzistentnost se ogleda u sporom otpuštanju Cu++ iz rastvora u spoljašnju sredinu. Takođe, slabija rastvoriljovost u vodi ukazuje na to da se teže spiraju kišom.
Uloga preparata GALMIN je da, osim toga što suzbija sve prezimele forme štetnih insekata i grinja, omogući dužu perzistetnost i produženo delovanje bakarnih fungicida.
Gotovu kombinaciju pomenutih preparata predstavlja PLAVO ULJE čijom upotrebom se efikasno suzbijaju svi navedeni prouzrokovači bolesti, štetni insekti i grinje. PLAVO ULJE je insekto-akaro-fungicid, koji sadrži dve akivne materije u savremenoj OD formulaciji, a prednost primene je u tome da se korišćenjem jednog preparata suzbijaju ekonomski najznačajniji navedeni štetni agensi.
Koliko je bitna pravovremena i adekvatna zaštita voćarskih zasada, izabrana kvalitetna kombinacija, veoma je i bitan kvalitet tretiranja. Naime, neophodno je da se prolećno plavo prskanje obavi po mirnom i suvom vremenu, kada temperatura vazduha premašuje 8°C. Preporučena količina vode kreće od 800 do 1200 litara po hektaru, sve u zavisnosti od starosti, uzgojnog oblika i sistema gajenja zasada. Ako nakon ovog tretiranja nastupi period praćen velikom količinom padavina, preporučeno je da se navedeno tretiranje ponovi. Veoma je bitno da se tretiranje obavi što kvalitetnije kako bi depozit bakarnih preparata dospeo na mesta na kojima prouzrokovači bolesti prezimljavaju.
Kompanija Galenika Fitofarmacija za prvo prolećno tretiranje preporučuje sledeću kombinaciju:
BAKARNI OKSIHLORID 50 u koncentraciji 0,5-0,75%
(u zavisnosti od infekcionog potencijala)
ili
CUPROZIN 35 WP u koncentraciji 0,35%
+
GALMIN u koncentraciji 2-4%
(u zavisnosti od populacije štetnih insekata i grinja)
ili
PLAVO ULJE u koncentraciji 2-3%
Pre upotrebe preparata obavezno je pročitati uputstvo i ponašati se u skladu sa preporukama.